Dòng Đời

"Truyện của bạn bè

Xin lượm lặt lại những truyện của bạn bè thân thiết viết cho nhau, thường chỉ gởi qua lại bằng những emails, do đó, những câu chuyện này thường chẳng được post lên trang web nào cả, và như vậy thì rất uổng phí. Nay xin mạn phép post lên trang web này, và mời các bạn bè chúng ta cùng đọc lại ..."

Dòng Đời 
(hoặc Người Viết Thư Thuê Ở Nhà Bưu Điện Sài Gòn)
(Lê Anh Dũng)

     Đọc bài viết về ông Ngộ, người viết thư thuê ở nhà bưu điện, tôi bỗng sinh cảm hứng muốn viết vài dòng về ông.  Ba chục năm ttrước có vài lần tôi chở má của Minh đen bạn tôi gặp ông nhờ làm giấy tờ bảo lãnh đi Pháp.  Ngoài má của Minh đen, ông Ngộ còn giúp dân thành phố viết điện tín bằng tiếng Pháp hay tiếng Việt một cách ngắn nhất để giảm lệ phí.  Hồi xưa ông có đi xe đạp phía trước có cái giỏ sắt, hay xách cặp táp da cũ kỹ đi làm.  Không ngờ ông Ngộ còn sống để còn biết có rất nhiều người viết về ông.

     Ngày xưa, dân trung học cấp 3 trường Lê Quý Đôn thường cúp cua tuỳ hứng, nhất là những buổi sáng tinh sương lành lạnh của những tuần trước lễ Giáng Sinh.  Bọn tôi gồm Tuấn Nguyễn, Liêm mập, Cường con, Bảo đen, Minh luộc, Minh đen, Trí râu, Hưng xì thẩu, … và tôi thường cúp cua sáng sớm đi uống cà phê vòng vòng Saigon.  Một trong các tụ điểm uống cà phê của tụi tôi là cà phê cốc vỉa hè đường Nguyễn Du, bên hông Nhà Bưu Điện thành phố, đối diện bên kia là cửa hông trường Lasan Taberd cũ (nơi tổ chức đại hội nhạc trẻ Trường Kỳ Nam Lộc của thập niên 70).  Từ khu cà phê cốc đó đi ngược về góc Nguyễn Du-Hai Bà Trưng, là nơi lãnh các thùng hàng từ nước ngoài gởi về.  Dân chợ trời tụ tập trước cửa kho hàng, thường chặn người đi lãnh quà hỏi mua quần jean, áo gió, giày Addidas, thuốc tây… nhân viên bưu điện, người đi lãnh quà, dân chợ trời và khách vãng lai thường ngồi uống cà phê ở quán cốc này.  Giữa những đám người ngồi uống cà phê hỗn độn đó, ông Ngộ ngồi một mình, trầm mặc, rất “thiền”, nhấm nháp từng ngụm cà phê trong cái ly thuỷ tinh nhỏ xíu mà người ta thường gọi là “đen nhỏ”.  Năm thì mười hoạ mới thấy ống ngồi với một người bạn già khác. 

 

     Sáng sớm bọn tôi cúp cua đi uống cà phê cốc Nguyễn Du là y như rằng sẽ gặp ông Ngộ ngồi uống cà phê một mình.  Các bạn của tôi đã từng chạm mặt vị công dân lương thiện ấy ít nhất một lần.  Gặp ông tôi chào xã giao, ông chào lại nhưng tôi biết ông chả nhớ tôi là ai.  Thường thì tôi đều nói sơ về ông Ngộ cho tụi Cường, Bảo, Tuấn, Liêm, Minh, Hưng…biết trong trường hợp nào tôi quen ông.  Ông Ngộ dáng gầy xương xương, thường mặc áo trắng cho vào quần, đeo kính cận gọng sắt, xách chiếc cặp da cũ kỹ màu cánh dế, trông ông bình thường như những ông công chức hiền lành an phận khác.  Nhưng chính vì cái dáng vẻ công chức hiền lành tóc muối tiêu, trầm tư như một ông sư đạo hạnh của ông đã lọt vào mắt cú vọ của tôi nên tôi đã có một lần kín đáo ký hoạ dáng ông ngồi… uống cà phê, trong lúc đám bạn của tôi ngồi tán dóc râm ran.  Có lúc ông ngồi uống cà phê mắt nhìn mông lung, khi thì hí hoáy viết lên cuốn tập học trò, có lúc gặp ông ngồi đọc cuốn “Những kẻ khốn cùng” (Les miserables) như thể muốn tìm hình ảnh của mình trong đó.  Rồi quán cà phê bị dẹp do chiếm lề đường trái phép, tôi bắt gặp ông dừng xe đạp trong chốc lát, ngẩn ngơ buồn.

     Đường Nguyễn Du có hai hàng me rợp mát.  Mỗi lần gió lớn làm lá me bay lả tả, ông lấy tay che ly cà phê nhỏ, sợ bụi đường và lá me rớt vào.  Ngồi giữa chợ đời bụi trần không sợ nhiễm, nhưng ông lại trân trọng ly cà phê nhỏ đánh đổi bằng mồ hôi và nhân cách của mình.  Trời se lạnh, ông cầm ly đen nhỏ bằng cả bàn tay, như muốn giữ cho ly cà phê lâu nguội, ông trân quý cái khoảnh khắc uống cà phê thú vị của buổi sáng sớm.

     Thái độ điềm đạm từ tốn, ít nói ít cười, ở ông  người ta thấy cái nét bình dị, thật thà của người đồng bằng Nam bộ, nhưng dáng đi cử chỉ giọng nói vẫn là của người Sài thành, không thể lầm được.  Ông Ngộ làm việc rất tận tâm, đắn đo từng chữ từng câu văn bất kể tiếng Pháp hay tiếng Việt, tiền công lại rất rẻ.  Có ngồi nghe ông dịch hay viết thư mới thấy trong cái dáng vẻ khiêm tốn rất bình dân đó là cả một bồ văn chương Việt Pháp.  Má của Minh đen và chắc chắn có rất nhiều khách hàng khác đã rất hài lòng với cung cách làm việc của ông Ngộ từ biết bao nhiêu năm rồi. 

     Nước Việt Nam nhiễu nhương, thành phố Sài Gòn bát nháo cần rất nhiều những ông công chức hiền lành, đạo đức, khiêm cung, những người dân thật thà và lương thiện như ông Ngộ.  Thật xúc động thay khi biết được những người công dân như ông Ngộ vẫn còn sống lẻ loi đây đó trên khắp miền đất nước, phục vụ đồng bào bằng tất cả trái tim và nhân cách của người Việt Nam của những thế kỷ trước.

     Vào một ngày đẹp trời năm xưa, lần đầu tiên nghe thằng bạn già Trí râu của tôi ôm đàn hát nghêu ngao bài My Way (Dòng đời) do Paul Anka* viết lời Anh từ lời Pháp “Comme d’habitude”, tôi rất xúc động khi nghe hắn dịch sang lời Việt.  Giờ tôi xin mượn lời bài My Way tặng ông Ngộ, nhất là câu cuối cùng: “I did it my way”.

And now, the end is near;
And so I face the final curtain.
My friend, I’ll say it clear,
I’ll state my case, of which I’m certain.
I’ve lived a life that’s full.
I’ve traveled each and every highway;
And more, much more than this,
I did it my way.
Regrets, I’ve had a few
But then again, too few to mention.
I did what I had to do
And saw it through without exemption.
I planned each charted course;
Each careful step along the byway,
But more, much more than this,
I did it my way.
Yes, there were times, I’m sure you knew
When I bit off more than I could chew.
But through it all, when there was doubt,
I ate it up and spit it out.
I faced it all and I stood tall;
And did it my way.
I’ve loved, I’ve laughed and cried.
I’ve had my fill; my share of losing.
And now, as tears subside
I find it all so amusing.

To think I did all that;
And may I say - not in a shy way,
Oh no, oh no not me,
I did it my way.
For what is a man, what has he got?
If not himself, then he has naught.
To say the things he truly feels
And not the words of one who kneels.
The record shows I took the blows -
And did it my way!
Yes, it was my way!

Lê Anh Dũng

Vaughan, Ontario

tháng 8, 2012